ALPAGUT ARAZİ SULAMASI VE DÖNEMLERİ:

Türklerin hayatında, ot ve suyun ne derece önemli olduğu bilinen bir gerçektir. Orta Asya steplerinde,yüz yıllar süren göçler, kavgalar, belki de, hep, bu olmazsa olmaz iki hayati malzeme üzerine olmuştur.

Türklerin hayvancılıkla meşgul olmaları ve hayvanlar için gerekli ot ve suyun aranması, bulunması; kıtlık, kuraklık yılları paylaşmada ortaya çıkan problemler... Sonuçta, ortaya çıkan çatışmalar, göçler, akan tarih...

Anadoluya yerleştikten, hele İslamla tanıştıktan sonra, otun ve suyun dört mevsim de bulunması; aralarında ve yerleşik toplumlarla kavgalarını nisbeten bitirse de; bilhassa arazi sulamasında kullanılan suyun paylaşımında ortayaçıkan anlaşmazlıkların çatışmaya dönüştüğü, bu uğurda cinayetlerin işlendiği bir gerçektir.

Bir çok Türk filminde, bu tür çatışmalar ve sonuçta ortaya çıkan toplumsal gerçekler, konu olarak işlenmiştir.

Alpagut arazi sulamasında uygulanan disiplin ve hakça paylaşım, yakın bilinen tarihte böyle acı olayların ortaya çıkmasına meydan vermemiştir. Sulama sırasında ortaya çıkan sıra kaymalarından kaynaklanan küçük çaplı kavgalar ve söz atışmaları dışında kayda değer bir olay olmamıştır.

Gelecek kuşaklara not düşmek ve örnek olması bakımından, Alpagut arazi sulamasında uygulanan sistemi başlı başına bir konu olarak işlemeyi uygun gördüm.

Göçebe Alpagutların yerleşik hayata geçmesiyle; daha önce hayvancılığa dayanan ekonomide yavaş, yavaş, sebze ve meyve üretimi de yerini almağa başlamış; bu durum, doğal olarak sulama sistemlerinin zamanla oluşmasını sağlamıştır.

Alpagut arazi sulamasını, üç dönemde ele alabiliriz:

A- Dolaplar Dönemi. B- Dizel Motorlar dönemi. C- Dinamolar (Elektrikli Motorlar) Dönemi.

A- DOLAPLAR DÖNEMİ »

B-DİZEL MOTORLAR DÖNEMİ »

C-ELEKTRİKLİ MOTORLAR ( DİNAMOLAR) DÖNEMİ: »

YARDIMINDAN FAYDALANDIĞIM KAYNAK KİŞİLER:

Ali SUNA: Kendisi Babam olur. "Dallı Dayı " olarak bilinir. Koca Motoru ilk çalıştırandır.

Ömer GÜLER: "Koreli Ömer" olarak bilinir. Kendisi iki dönem muhtarlık yapmış ve Çay Ağzı motorunu yıllarca çalıştırmıştır.

Mehmet ÇELİK: "Haceli Mehmet" olarak bilinir. Kendisi yıllarca Kavşık Motorunu çalıştırmıştır.

MUSTAFA SUNA

ALİ SUNA(NÜFUS KAYDINDA ADI “ALİ” DİR; ORTA SAKARYA VADİSİNDE “DALLI MEHMET” OLARAK BİLİNİR)

ÖMER GÜLER (KORELİ ÖMER) MEHMET ÇELİK(HACELİ MEHMET)